Kıdem Tazminatında İskonto Oranı Nedir?

Türkiye’de, kıdem tazminatı benzeri çalışan faydalarının aktüeryal değerlemesinde kullanılan uzun vadeli iskonto oranı (discount rate) 2010 sene sonundan itibaren firmaların inisiyatifleri doğrultusunda belirlenmektedir. Aktüeryal değerleme esasları, planın vade yapısıyla kullanılan enstrümanların vade yapısının benzer olmasını gerektirmektedir. Öte yandan, aktüeryal değerlemelerde uzun vadeli projeksiyonlar yapıldığından, kısa dönemde gerçekleşen değişimlerin tamamının anlık etkilerinin yansıtılması yükümlülüğün aktüeryal değeri için sağlıklı olmamaktadır. Bu önemli finansal varsayımın belirlenmesinde izlenebilecek yola ilişkin görüşlerimizi aşağıda belirttik;

2011 sene başından itibaren 10 yıl ve üzeri devlet iç borçlanma senetlerinin ihraç edildiği andaki bileşik faiz oranları üzerinden ağırlıklandırma yöntemi ile elde edilen uzun vadeli faiz oranı aktüeryal değerlemelerde uzun vadeli iskonto oranı olarak kullanılmaktadır. İhraç tarihinde alınan kağıtların itfa tarihinde satılacağını varsaymanın ve bunu ilerleyen zaman penceresi metoduyla zamana yaymanın, uzun vadede daha doğru ve sağlıklı bir uygulama olacağı düşünülmektedir.

Faiz oranlarının belirlenmesinde geçmiş verilerden yararlanılmasının yanında gelecek beklentilerinin uzun vadede dikkate alınması gereklidir. Ayrıca, aktüeryal değerlemede kullanılan finansal varsayımlar belirlenirken, Türkiye için bölgesel riskin yüksek olmasının uzun dönemli (15-20 yıl) etkileri göz ardı edilmemelidir.